NIÊM YẾT VĂN BẢN THỪA KẾ: BƯỚC QUAN TRỌNG GIÚP BẢO VỆ QUYỀN LỢI & TRÁNH TRANH CHẤP

20/03/2025 16:34

1. Niêm yết văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là gì?

Khi thực hiện thủ tục thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc, những người thừa kế có thể thỏa thuận với nhau về việc phân chia di sản. Để đảm bảo tính minh bạch, tránh tranh chấp, pháp luật yêu cầu việc thỏa thuận này phải được công khai thông qua hình thức niêm yết.

Niêm yết văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là việc công khai thông tin về thừa kế tại Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản. Điều này nhằm đảm bảo những người có quyền và lợi ích liên quan có thể biết và phản hồi nếu có khiếu nại hoặc tranh chấp.

📌 Căn cứ pháp lý:

  • Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP về niêm yết văn bản thừa kế.
  • Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 612 – Điều 658) về thừa kế.
  • Luật Công chứng 2014 (Điều 58, 61) về khai nhận và phân chia di sản thừa kế.

2. Khi nào cần niêm yết văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế?

Theo quy định, niêm yết văn bản thừa kế là bắt buộc trong các trường hợp sau:

🔹 Khi thực hiện khai nhận di sản thừa kế tại văn phòng công chứng.
🔹 Khi có thỏa thuận phân chia di sản giữa những người thừa kế hợp pháp.
🔹 Khi tài sản thừa kế là bất động sản, quyền sử dụng đất hoặc tài sản đăng ký sở hữu (như ô tô, tàu thuyền…).
🔹 Khi có yếu tố tranh chấp tiềm ẩn hoặc có nguy cơ phát sinh khiếu nại từ người có quyền lợi liên quan.

💡 Lưu ý:

  • Nếu người thừa kế duy nhất thực hiện khai nhận di sản mà không có tranh chấp, thì việc niêm yết có thể không bắt buộc.
  • Nếu có di chúc hợp pháp và không có tranh chấp, niêm yết vẫn cần thiết nhưng ít khi bị phản đối.

3. Quy trình niêm yết văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế

📌 Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ thừa kế

Người thừa kế cần chuẩn bị hồ sơ gồm:
Giấy chứng tử của người để lại di sản.
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn…).
Di chúc hợp pháp (nếu có).
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, tài sản khác (nếu có).
Văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế có công chứng hoặc chứng thực.

📌 Bước 2: Nộp hồ sơ và yêu cầu niêm yết

📌 Cơ quan tiếp nhận:
🔹 Văn phòng công chứng nơi có bất động sản thừa kế (nếu di sản là đất đai, nhà ở).
🔹 Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người để lại di sản cư trú cuối cùng.

📌 Thời hạn niêm yết:

  • Ít nhất 15 ngày kể từ ngày công khai tại UBND xã.
  • Trong thời gian này, nếu có tranh chấp hoặc khiếu nại, việc phân chia di sản có thể bị tạm dừng để xem xét.

📌 Bước 3: Giải quyết khiếu nại (nếu có)

🔹 Nếu có người phản đối việc phân chia di sản, UBND hoặc văn phòng công chứng sẽ tiếp nhận và xác minh.
🔹 Trường hợp phát sinh tranh chấp nghiêm trọng, vụ việc có thể được đưa ra Tòa án nhân dân để giải quyết theo quy định pháp luật.
🔹 Nếu không có khiếu nại sau thời gian niêm yết, văn bản thừa kế sẽ có hiệu lực và các thủ tục tiếp theo được thực hiện.

4. Tại sao niêm yết văn bản thừa kế lại quan trọng?

✅ Đảm bảo tính công khai, minh bạch

Niêm yết giúp công khai thông tin về di sản, tránh trường hợp che giấu, gian lận hoặc bỏ sót người thừa kế hợp pháp.

✅ Giảm nguy cơ tranh chấp thừa kế

Những người có quyền lợi liên quan có thể biết và phản ánh kịp thời, tránh tranh chấp kéo dài sau này.

✅ Đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người thừa kế

Người thừa kế chính thức có thể yên tâm thực hiện các thủ tục mà không lo bị khiếu nại về sau.

5. Những sai lầm thường gặp khi niêm yết thừa kế

🚫 Không niêm yết công khai: Một số trường hợp tự ý chia tài sản mà không niêm yết, có thể dẫn đến khiếu kiện, tranh chấp.
🚫 Không kiểm tra quan hệ thừa kế: Nếu có người thừa kế hợp pháp bị bỏ sót, việc chia di sản có thể bị vô hiệu.
🚫 Không lập văn bản công chứng: Văn bản thỏa thuận phân chia di sản phải được công chứng hợp lệ mới có giá trị pháp lý.

💡 Giải pháp:
✔️ Luôn tuân thủ đúng quy trình niêm yết theo quy định.
✔️ Tham khảo ý kiến luật sư chuyên về thừa kế để tránh rủi ro pháp lý.

6. Kết luận

✔️ Niêm yết văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là một bước bắt buộc trong nhiều trường hợp, nhằm đảm bảo tính công khai, minh bạch và tránh tranh chấp.
✔️ Việc niêm yết phải thực hiện tại UBND cấp xã nơi người để lại di sản cư trú cuối cùng, với thời hạn tối thiểu 15 ngày.
✔️ Nếu có khiếu nại trong thời gian niêm yết, vụ việc có thể được giải quyết thông qua cơ quan công chứng hoặc Tòa án nhân dân.

📌 Nếu bạn đang gặp khó khăn trong thủ tục thừa kế hoặc cần hỗ trợ pháp lý về niêm yết di sản, hãy liên hệ ngay để được tư vấn chi tiết!