Muốn Sang Nhượng Hộ Kinh Doanh? Đọc Kỹ Trước Khi Bị Từ Chối

Ngày đăng: 28/03/2025
Luật Sư Khánh Hòa

1. Hộ kinh doanh là gì?

Theo Điều 79 Luật Doanh nghiệp 2020, hộ kinh doanh là:

“Do một cá nhân hoặc một nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, hoặc một hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh.”

📌 Đặc điểm pháp lý quan trọng:

  • Không có tư cách pháp nhân

  • Chỉ được đăng ký tại một địa điểm kinh doanh

  • Chủ hộ chịu trách nhiệm vô hạn với toàn bộ tài sản

  • Không có cơ chế chuyển nhượng tư cách chủ hộ như doanh nghiệp

2. Vậy có được chuyển nhượng hộ kinh doanh không?

❌ Câu trả lời là: Không được chuyển nhượng hộ kinh doanh theo đúng nghĩa pháp lý.

Pháp luật hiện hành không quy định về việc chuyển nhượng hộ kinh doanh như chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp trong doanh nghiệp.

🔍 Nguyên nhân:

  • Hộ kinh doanh không phải là pháp nhân, nên quyền và nghĩa vụ gắn liền với chủ hộ cá nhân đã đăng ký.

  • Không có cơ chế “thay tên đổi chủ” như trong công ty TNHH hay doanh nghiệp tư nhân.

  • Khi người khác muốn tiếp tục kinh doanh tại cùng địa điểm, họ phải đăng ký hộ kinh doanh mới.

3. Trường hợp nào có thể “chuyển giao” hoạt động kinh doanh?

Dù không thể chuyển nhượng theo nghĩa chính thức, bạn có thể thực hiện một số phương án sau:

a. Chấm dứt hộ kinh doanh cũ – đăng ký mới

  • Chủ cũ làm thủ tục chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh tại Phòng Tài chính – Kế hoạch thuộc UBND quận/huyện.

  • Người nhận “chuyển nhượng” sẽ làm hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh mới với thông tin của mình.

  • Có thể giữ lại: tên gọi, địa điểm kinh doanh, mặt hàng, nhân sự, thậm chí cả thương hiệu (nếu không có tranh chấp).

👉 Ưu điểm: Hợp pháp, dễ làm.
👉 Hạn chế: Mất thời gian đăng ký mới, mất mã số thuế cũ.

b. Ký hợp đồng chuyển nhượng tài sản + hợp đồng thuê/mượn địa điểm + thương hiệu (nếu có)

Dù không thể chuyển nhượng hộ kinh doanh, bạn có thể:

  • Chuyển nhượng toàn bộ cơ sở vật chất, hàng hóa, thiết bị,… cho người mua.

  • Làm hợp đồng chuyển nhượng thương hiệu (nếu có đăng ký bảo hộ).

  • Làm hợp đồng cho thuê lại mặt bằng hoặc hỗ trợ pháp lý trong thời gian chuyển giao.

📌 Đây là phương án phù hợp cho người muốn mua lại mô hình kinh doanh sẵn có mà không cần giữ tư cách pháp lý cũ.

4. Hướng dẫn thủ tục chấm dứt hộ kinh doanh và đăng ký mới

A. Hồ sơ chấm dứt hộ kinh doanh gồm:

  • Thông báo chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh (mẫu theo Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT)

  • Bản sao giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh

  • Biên bản thanh lý tài sản (nếu có)

  • Xác nhận nghĩa vụ thuế từ Chi cục Thuế

👉 Nơi nộp: Bộ phận một cửa – UBND quận/huyện nơi đăng ký hộ kinh doanh

B. Hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh mới gồm:

Theo Điều 87 Nghị định 01/2021/NĐ-CP:

  • Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh (mẫu)

  • Bản sao CCCD/CMND của chủ hộ

  • Hợp đồng thuê địa điểm/mặt bằng (nếu không phải nhà thuộc sở hữu)

  • Biên bản thỏa thuận của các thành viên (nếu hộ kinh doanh có từ 2 người trở lên)

Thời gian xử lý: 03 ngày làm việc
📌 Sau khi có giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, cần đăng ký thuế tại Chi cục Thuế quận/huyện.

5. Lưu ý quan trọng khi chuyển giao hộ kinh doanh

  1. Không thể thay đổi chủ hộ mà không đăng ký mới

  2. 🧾 Nếu không làm thủ tục chấm dứt, người cũ vẫn phải chịu trách nhiệm thuế/pháp lý

  3. 📍 Chủ mới cần kiểm tra kỹ thông tin về nợ thuế, nợ BHXH, hợp đồng thuê mặt bằng,...

  4. 🧠 Nếu muốn mở rộng hoặc chuyển nhượng linh hoạt hơn, nên chuyển sang loại hình doanh nghiệp

6. Nên chọn hộ kinh doanh hay công ty?

Tiêu chí Hộ kinh doanh 📋 Doanh nghiệp 🏢
Quy mô Nhỏ, đơn giản Không giới hạn
Tư cách pháp lý Không có Có pháp nhân
Trách nhiệm pháp lý Vô hạn (bằng toàn bộ tài sản cá nhân) Hữu hạn (tài sản góp vốn)
Chuyển nhượng Không chính thức Dễ dàng, linh hoạt
Hệ thống kế toán Đơn giản Bắt buộc theo chuẩn
Khả năng huy động vốn Thấp Cao hơn

📌 Nếu bạn có kế hoạch kinh doanh lâu dài, cần phát triển hoặc gọi vốn, nên thành lập công ty TNHH hoặc công ty cổ phần thay vì hộ kinh doanh.

7. Kết luận

Hộ kinh doanh cá thể không thể chuyển nhượng theo đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể "chuyển giao" mô hình kinh doanh qua hình thức chấm dứt – đăng ký mới hoặc chuyển nhượng tài sản, mặt bằng, thương hiệu.

Trong mọi trường hợp, để đảm bảo an toàn pháp lý và quyền lợi lâu dài, bạn nên:

✅ Tham khảo tư vấn từ luật sư chuyên về kinh doanh
✅ Soạn thảo hợp đồng chuyển giao rõ ràng, minh bạch
✅ Kiểm tra kỹ các ràng buộc pháp lý và tài chính của hộ kinh doanh cũ

Chia sẻ bài viết