Bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất là vấn đề có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân và doanh nghiệp. Năm 2024, với việc Luật Đất đai số 31/2024/QH15 chính thức có hiệu lực từ ngày 01/08/2024, cùng với các nghị định hướng dẫn thi hành, quy định về bồi thường tài sản trên đất khi thu hồi đất và tái định cư khi thu hồi đất đã được cập nhật với nhiều điểm mới đáng chú ý.
Cơ sở pháp lý mới nhất
- Luật Đất đai 2024 – Luật số 31/2024/QH15;
- Nghị định 88/2024/NĐ-CP về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất;
- Nghị định 102/2024/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai;
- Nghị định 71/2024/NĐ-CP về giá đất;
- Quyết định 12/2024/QĐ-TTg về đào tạo nghề, việc làm cho người bị thu hồi đất.
Nguyên tắc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất
Bồi thường đất
Theo Điều 92 Luật Đất đai 2024 và Điều 4 Nghị định 88/2024/NĐ-CP:
Người có đất thu hồi được bồi thường bằng đất có cùng mục đích sử dụng, hoặc bằng tiền theo giá đất cụ thể nếu không còn đất để bố trí.
Bồi thường tài sản trên đất khi thu hồi đất
Theo Điều 95 Nghị định 88/2024/NĐ-CP:
Chủ sở hữu nhà ở, công trình xây dựng, cây trồng, vật nuôi… gắn liền với đất sẽ được bồi thường tài sản trên đất khi thu hồi đất nếu có giấy tờ hợp pháp, không vi phạm quy hoạch, xây dựng trái phép.
Tái định cư khi thu hồi đất
Theo Điều 96 Luật Đất đai 2024:
Nhà nước phải đảm bảo chỗ ở bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. Người dân được lựa chọn tái định cư bằng đất ở hoặc nhà ở.
Người dân được hỗ trợ:
- Chi phí di chuyển, ổn định đời sống;
- Miễn, giảm tiền sử dụng đất tái định cư (theo Nghị định 103/2024/NĐ-CP);
- Ưu tiên lựa chọn vị trí tái định cư phù hợp.
Các khoản hỗ trợ bổ sung
- Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất (Điều 97 Nghị định 88/2024/NĐ-CP);
- Hỗ trợ đào tạo nghề, việc làm (Quyết định 12/2024/QĐ-TTg);
- Hỗ trợ thuê nhà, tiền di chuyển tạm cư.
Quy trình bồi thường và những điều cần lưu ý
- Thông báo thu hồi đất từ cơ quan có thẩm quyền;
- Kiểm kê đất, tài sản trên đất và lập phương án bồi thường;
- Niêm yết công khai và lấy ý kiến người dân;
- Chi trả bồi thường, hỗ trợ, bố trí tái định cư;
- Giải quyết khiếu nại nếu có tranh chấp.
Bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất là quyền lợi được pháp luật bảo vệ. Việc nắm vững quy định mới về bồi thường tài sản trên đất khi thu hồi đất và tái định cư khi thu hồi đất không chỉ giúp người dân bảo vệ quyền lợi mà còn góp phần thúc đẩy sự minh bạch trong quản lý đất đai.
Nếu bạn cần hỗ trợ lập hồ sơ khiếu nại hoặc thẩm định phương án bồi thường – hãy liên hệ luật sư chuyên ngành đất đai để được hỗ trợ kịp thời, đúng luật.