HỎI: Xin chào Luật sư, vợ chồng chúng tôi là người quốc tịch Anh hiện đang thường trú tại nước Anh. Qua liện hệ với một tổ chức nuôi dưỡng trẻ em mồ côi tại tỉnh Khánh Hòa, chúng tôi có mong muốn được nhận nuôi một bé gái 9 tuổi. Vậy chúng tôi muôn hỏi liệu chúng tôi có được nhận con nuôi tại Việt Nam không? Nếu có thì chúng tôi phải đáp ứng được những điều kiện gì? Thủ tục nhận nuôi con nuôi ở Việt Nam sẽ diễn ra như thế nào? Chúng tôi có phải nộp khoản lệ phí nào để được nhận nuôi con nuôi không?
ĐÁP: Cảm ơn ông bà đã tin tưởng và gửi câu hỏi nhờ tư vấn đến Công ty chúng tôi. Sau quá trình tìm hiêu và nghiên cứu các quy định pháp luật hiện hành tại Việt Nam, chúng tôi xin đưa ra tư vấn cho ông bà như sau:
- Căn cứ pháp lý
- Luật nuôi con nuôi năm 2010
- Nghị đinh số 19/2011/NĐ-CP Quy đinh chi tiết thi hành một số điều của Luật nuôi con nuôi.
- Nội dung tư vấn
- Về việc người nước ngoài thường trú ở nước ngoài nhận nuôi con nuôi tại Việt Nam:
Theo quy định tại Điều 28 Luật Nuôi con nuôi thì các trường hợp nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài bao gồm:
"1. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài thường trú ở nước cùng là thành viên của điều ước quốc tế về nuôi con nuôi với Việt Nam nhận trẻ em Việt Nam làm con nuôi.
2. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài thường trú ở nước ngoài được nhận con nuôi đích danh trong các trường hợp sau đây:
a) Là cha dượng, mẹ kế của người được nhận làm con nuôi;
b) Là cô, cậu, dì, chú, bác ruột của người được nhận làm con nuôi;
c) Có con nuôi là anh, chị, em ruột của trẻ em được nhận làm con nuôi;
d) Nhận trẻ em khuyết tật, nhiễm HIV/AIDS hoặc mắc bệnh hiểm nghèo khác làm con nuôi;
đ) Là người nước ngoài đang làm việc, học tập ở Việt Nam trong thời gian ít nhất là 01 năm.”
- Về điều kiện đối với người nước ngoài nhận nuôi con nuôi tại Việt Nam:
Theo quy định tại Điều 29 Luật nuôi con nuôi thì: người nước ngoài được quyền nhận nuôi con nuôi là người Việt Nam khi có đủ điều kiện theo pháp luật nơi người đó thường trú và quy định tại Điều 14 Luật nuôi con nuôi:
"1. Người nhận con nuôi phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
b) Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;
c) Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;
d) Có tư cách đạo đức tốt.
2. Những người sau đây không được nhận con nuôi:
a) Đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên;
b) Đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;
c) Đang chấp hành hình phạt tù;
d) Chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thanh niên vi phạm pháp luật; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.”
Ngoài những quy định tại Điều 14 trên đây thì ông bà cần nghiên cứu các quy định về điều kiện nhận nuôi con nuôi tại đất nước mà ông bà đang sinh sống. Ông bà cần đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu của đất nước sở tại để đáp ứng đủ điều kiện nhận nuôi con nuôi.
- Về thủ tục nhận nuôi con nuôi tại Việt Nam:
Hồ sơ của người xin nhận con nuôi nộp tại Cục Con nuôi - Bộ Tư pháp Việt Nam, địa chỉ: số 58 - 60 đường Trần Phú, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội, hoặc cho Cục Con nuôi thông qua tổ chức con nuôi của nước đó được cấp phép hoạt động tại Việt Nam; nếu nước đó không có tổ chức con nuôi được cấp phép hoạt động tại Việt Nam, thì người nhận con nuôi nộp hồ sơ cho Cục Con nuôi thông qua Cơ quan đại diện Ngoại giao hoặc Cơ quan Lãnh sự của nước đó tại Việt Nam. Hồ sơ bao gồm:
1.1 Đơn xin nhận con nuôi (theo mẫu quy định).
1.2 Bản sao hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay thế.
1.3 Văn bản cho phép được nhận con nuôi ở Việt Nam.
1.4 Bản điều tra về tâm lý, gia đình.
1.5 Văn bản xác nhận tình trạng sức khỏe.
1.6 Văn bản xác nhận thu nhập và tài sản.
1.7 Phiếu lý lịch tư pháp.
1.8 Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân.
Các giấy tờ, tài liệu quy định tại các điểm 1.2 đến 1.8 do cơ quan có thẩm quyền của nước nơi người nhận con nuôi thường trú lập, cấp hoặc xác nhận.
Số lượng hồ sơ: 02 bộ
Hồ sơ phía con nuôi nộp tại Sở Tư pháp tỉnh Khánh Hòa, địa chỉ: 03A Hàn Thuyên, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
1. Giấy khai sinh;
2. Giấy khám sức khỏe do cơ quan y tế cấp huyện trở lên cấp;
3. Hai ảnh toàn thân, nhìn thẳng chụp không quá 06 tháng;
4. Biên bản xác nhận do Ủy ban nhân dân hoặc Công an cấp xã nơi phát hiện trẻ bị bỏ rơi lập đối với trẻ em bị bỏ rơi; Giấy chứng tử của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của trẻ em là đã chết đối với trẻ em mồ côi; quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của người được giới thiệu làm con nuôi mất tích đối với người được giới thiệu làm con nuôi mà cha đẻ, mẹ đẻ mất tích; quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của người được giới thiệu làm con nuôi mất năng lực hành vi dân sự đối với người được giới thiệu làm con nuôi mà cha đẻ, mẹ để mất năng lực hành vi dân sự;
5. Quyết định tiếp nhận đối với trẻ em ở cơ sở nuôi dưỡng.
6. Văn bản về đặc điểm, sở thích, thói quen đáng lưu ý của trẻ em phải ghi trung thực các thông tin về sức khỏe, tình trạng bệnh tật nếu có của trẻ em, sở thích, thói quen hàng ngày đáng lưu ý của trẻ em để thuận lợi cho người nhận con nuôi trong việc chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ em sau khi được nhận làm con nuôi; (trường hợp cha dượng hoặc mẹ kế nhận con riêng của vợ hoặc chồng làm con nuôi thì không cần văn bản này).
7. Tài liệu chứng minh đã thực hiện việc tìm gia đình thay thế trong nước cho trẻ em nhưng không thành (theo quy định tại khoản 2 Điều 15 của Luật Nuôi con nuôi).
Cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ lập hồ sơ của người được giới thiệu làm con nuôi sống tại gia đình; cơ sở nuôi dưỡng lập hồ sơ của trẻ em được giới thiệu làm con nuôi sống tại cơ sở nuôi dưỡng.
* Số lượng hồ sơ được lập thành: 03 bộ.
- Sở Tư pháp kiểm tra hồ sơ và cử cán bộ trực tiếp lấy ý kiến của những người liên quan về việc cho trẻ em làm con nuôi ở nước ngoài theo quy định
- Cục Con nuôi xem xét, tiếp nhận, chuyển hồ sơ của người nhận con nuôi nước ngoài cho Sở Tư pháp theo quy định.
- Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với Sở Tư pháp và cơ quan, tổ chức thành lập cơ sở nuôi dưỡng kiểm tra, đánh giá và báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xem xét, chỉ định cơ sở nuôi dưỡng được cho trẻ em làm con nuôi ở nước ngoài theo quy định.
- Công an tỉnh xác minh (nếu có).
- Về lệ phí nhận nuôi con nuôi: Theo quy định tại khoản 2 Điều 40 Luật nuôi con nuôi có quy định về lệ phí đăng ký nuôi con nuôi nước ngoài là 9.000.000 đồng (chín triệu đồng)
Trên đây là tư vấn của Công ty Luật TNHH MTV Vũ Như Hảo và cộng sự với câu hỏi của khách hàng. Mọi thắc mắc khác xin liên hệ:
Luật sư - Thạc sĩ: Vũ Như Hảo
Skype: vu.nhu.hao
Yahoo Messenger: hao_vunhu@yahoo.com
E-mail: LawyerVuNhuHao@Gmail.com
Facebook:https://www.facebook.com/LuatsuNhaTrang
Cellphone: 0914086292